«UX» مهمترین معیاری است که معمولاً در نظر گرفته نمی‌شود!

UX چیست؟

«تجربه‌ی کاربری» اغلب در طرّاحی وب‌سایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و سایر موارد نادیده گرفته می‌شود. تا به حال شاید برایتان این اتفاق رخ داده که برای باز کردن یک دَر، آن را هُل داده‌اید ولی متوجه شده‌اید که به جای فشاردادن، باید آن را بکشید! در حالی که دانستن موضوع «بازکردنِ در» با کشیدن به سمت خویش یا هل دادن، یک مورد کم اهمیت به نظر می‌رسد، اما اینچنین موارد آزاردهنده‌ای حتی کوچک در فضای آنلاین می‌تواند سبب از دست‌دادن مشتریان شما شود.

تجربه‌ی کاربری چیست؟

انجمن حرفه‌ای تجربه‌ی کاربری، اینچنین تعریف می‌کند: هر جنبه‌ای از واکنشِ کاربر نسبت به یک محصول، سرویس یا حتی یک شرکت که درکِ کاربر از کل مجموعه را شکل می‌دهد. بنابراین تجربه‌ی کاربری، با تمامی اجزایی که ارتباط با کاربر را تشکیل می‌دهند مرتبط هست مثل: طرح‌بندی، طراحی ظاهری، نوشته‌ها، برند و …

در برخی  موضوعات، می‌توان تجربه‌ی کاربری را برابر با خدمات مشتری در نظر گرفت. همان‌گونه که گروه «نیلسن نورمن» اشاره می‌کند که یک تجربه‌ی کاربری خوب، تمامی نیازهای مشتری را بدون زحمت‌دادن به مشتری، تامین می‌کند. اما به طور کلی می‌توانیم بگوییم که تجربه‌ی کاربری یعنی درست کردنِ آن چیزی که استفاده کردنش برای کاربر (بازدید کننده از وب‌سایت) لذت‌بخش باشد.

گروه نیلسن نورمن بیان می‌کند که یک تجربه‌ی کاربری خوب، در واقع فراتر از نیازها و چک لیست‌های مشتریان را تامین می‌کند. برای این که به یک تجربه‌ی کاربری با کیفیت بالا برای یک شرکت دست یابید باید از ترکیبی بی‌نقص از سرویس‌های مختلفی مثل مهندسی، بازاریابی، گرافیک، طراحی رابط کاربری و طراحی صنعتی استفاده شود.

تفاوت UI و UX (رابط کاربری و تجربه کاربری)

نمی‌توانیم بدون اشاره به رابط کاربری، در مورد تجربه‌ی کاربری بحث کرد چونکه این دو اغلب با یکدیگر مرتبط هستند و اغلب اشتباه گرفته می‌شوند. تجربه‌ی کاربری، پایه‌ای علمی دارد و از شاخه‌های جامعه‌شناسی می‌باشد اما رابط کاربری بیشتر بر موارد ظاهری تمرکز دارد مثل دکمه‌ها و گزینه‌هایی که کاربرها بر روی آنها کلیک می‌کنند و مسیری که در ادامه طی می‌کنند. رابط کاربری؛ ظاهر، احساس، تعامل و پاسخگویی وب‌سایت هست. شاید یک بازدید‌کننده در مواجهه با وب‌سایتِ شما از رابط کاربری لذت ببرد ولی یک تجربه‌ی ناامید‌کننده سبب می‌شود که وب‌سایت شما را ترک کند و این یعنی محتوای شما، آن‌چیزی نیست که او به دنبالش هست.

علاوه بر آن شاید کاربردی بودن نیز به گوش‌تان خورده باشد که یکی از عناصر اصلی در طراحی وب‌سایت و اپلیکیشن می‌باشد!

کاربردی بودن در واقع به ابزار وب‌سایتِ شما مربوط هست: آیا برای استفاده کنندگان، استفاده از این ابزار، آسان هست؟ آیا ویژگی‌های مورد نظرِ کاربران را دارد یا نه؟ شاید بهتر باشد که به “مرجع‌های شرایط دسترسی” نیز نگاهی بیاندازید. به عنوان مثال، افرادی با مشکل بینایی، بر نرم افزارهایی متکی هستند که برای توصیف تصویر موجود در صفحه، یک متن را با صدای واضح و رسا برای آنها می‌خواند.

چرا تجربه‌ی کاربری مهم هست؟

حالا که یک پیش‌زمینه‌ای از تجربه کاربری کسب کرده‌اید، بیایید ببینیم که چرا مهم هست؟ اگر شما یک کسب و کار دارید و سعی دارید که مشتریان خود را از طریق اپلیکیشن و یا وب‌سایت خود جذب کنید، خیلی مهم هست که این نکات را بدانید:

• اگر محتوای شما بهینه‌سازی نشده باشد، ۹۷ درصد بازدیدکنندگان، وب‌سایت شما را برای همیشه ترک می کنند.
• کاربران موبایل، در صورتی که وب‌سایت شما برای موبایل آنها بهینه‌سازی نشده باشد، ۵ برابر بیشتر از کاربران دسکتاپ تمایل دارند تا وب‌سایت شما را ترک کنند.
• وب‌سایت ESPN پس از اینکه به توصیه‌های کاربران خود گوش داد و تغییراتی در صفحه‌ی نخست وب‌سایت خود انجام داد با افزایش سود ۳۵ درصدی مواجه شد.
• ۸۰ درصد کاربران اینترنت، اگر از یک وب‌سایت، تجربه‌ی خوبی نداشته باشند، تمایل کمتری برای بازگشت به آن وب‌سایت خواهند داشت!
• بنا بر مطالعات شرکت ادوبی، ۳۹ درصد کاربران اگر عکس‌های یک وب‌سایت بارگذاری نشوند و یا دیر بارگذاری شوند، آن وب‌سایت را ترک می‌کنند.
• شرکت KoMarketing گزارشی تهیه کرده است و در آن اشاره می‌کند که ۵۱ درصد مردم فکر می‌کنند “صفحه‌ی ارتباط با ما” مهمترین بخشی هست که وب‌سایت‌های اکثر شرکت‌ها ندارند.
• یک بررسی معتبر نشان داده است که یک رابط کاربری خوب می‌تواند، نرخ تبدیل شما را تا ۲۰۰ درصد افزایش دهد؛ در حالی که یک تجربه‌ی کاربری خوب می‌تواند این نرخ را تا ۴۰۰ درصد افزایش دهد!

نکته‌ی مهم: امروزه فردی که به وب‌سایت شما سر می‌زند، برابر فردی است که به شرکت یا مغازه شما قدم می‌گذارد. اگر آنها با یک تجربه‌ی بد روبرو شوند، نتوانند چیزی را که دنبالش هستند پیدا کنند، به کسی دسترسی نداشته باشند، مغازه یا شرکت شما را ترک کرده و دیگر باز نمی‌گردند. بیایید اینگونه در نظر بگیریم که هرچقدر زمان، هزینه و انرژی بیشتری برای داشتن یک «وب‌سایت با تجربه‌ی کاربری فوق العاده» در ابتدا صرف کنید، در ادامه، کمتر با مشکلات و تغییرات مواجه خواهید شد.

گوگل اشاره کرده است که تجربه‌ی کاربری یکی از معیارهای رتبه‌بندی موتور جستجوگرشان هست. آنها دوست دارند نتایجی را به کاربران خود نشان دهند که بیشتر کاربران از آن نتایج، تجربه‌ی خوبی دارند. بنابراین یک وب‌سایت با طراحی ضعیف، به هیچ وجه موتورهای جستجو را راضی نخواهد کرد. یک وب‌سایت باید برای استفاده کردن، گشتن و درک کردن، آسان باشد.

چگونه یک تجربه‌ی کاربری فوق العاده بسازیم؟

اکثر روش‌ها و راهنمایی‌هایی که وجود دارند بر پایه‌ی تحقیقات هستند اما ممکن است  همه‌ی آنها برای وب‌سایت و اپلیکیشن شما جواب ندهند. هرچند توصیه می‌شود که از جدیدترین روش‌ها استفاده شود، اما بهترین راه برای دست یافتن به یک تجربه‌ی کاربری خوب، این هست که وب‌سایت و اپلیکیشن خود را توسط کاربران آزمایش کنید.

این فرایند از همان اولِ طراحی و توسعه محصولِ شما شروع می‌شود. اگر تا مرحله‌ی آخر صبر کنید، ممکن است با مشکلات زیادی مواجه شوید و یا اصلاً با نتیجه‌ای روبرو شوید که با خواسته‌ی شما متفاوت باشد. از همان مراحل اول و به صورت مرتب، آزمایش کردن را شروع کنید. در ادامه به چند مورد دیگر نیز اشاره می‌کنیم:

• کاربران را در نظر بگیرید! هر چند، موردی واضح هست اما اکثر مواقع از یاد می‌بریم که چه کسانی قرار هست از وب‌سایت و اپلیکیشن ما استفاده کنند. شاید یک مورد در نظر ما بسیار زیبا باشد، اما این همیشه به این معنی نیست که برای سایر کاربران نیز مفید و قابل استفاده هست.
• کاربران‌تان را کشف کنید. شخصیت افراد را در نظر نگیرید، بلکه کاربران را با توجه به رفتار آنها در وب‌سایت و اپلیکیشن خودتان دسته‌بندی کنید.
• هرچه کمتر بهتر! مقداری فضای خالی و سفید در نظر بگیرید. زیاد وب‌سایت خود را شلوغ نکنید.
• از همه‌ی بخش‌های شرکت خود فیدبک بگیرید. تیم‌های فروش، بازاریابی و طراحی شما ممکن هست در مورد وب‌سایت و اپلیکیشن شما متفاوت بیندیشند. شاید کمی کارِ خسته‌کننده و وقت‌گیری به نظر برسد، اما اینکه در مراحل مشخصی از توسعه، ورودی‌های جدیدی هر چند کم داشته باشید، مفید هست.